چه میزان پژوهش های طلبگی در جامعه موثر است؟

چه میزان پژوهش های طلبگی در جامعه موثر است؟ حوزه علمیه یکی از مهم‌ترین نهادهای دینی جامعه ایرانی است. انتخاب طبلگی یکی از مهم‌ترین انتخاب‌های جوانان است که به رغم وجود دیگر انتخاب‌ها، برخی این مسیر را برای زندگی خود انتخاب می‌کنند. طبق یافته‌های پژوهش دو گروه از عوامل درونی و بیرونی در پیدایش انگیزه‌های افراد برای طلبه شدن مؤثرند؛ عوامل درونی شامل قرارگرفتن روحانیت در موضع گروه مرجع جوانان و بسترها و شبکه‌های معنوی. عوامل بیرونی شامل حضور در شبکه روحانیت و همچنین افراد مذهبی تاثیرگذار. در مجموع این عوامل چهار انگیزه مختلف را برای طلبه شدن در افراد پدید می‌آورند که شامل انگیزه های علمی، معنوی، اجتماعی و ابزاری است تا در نهایت آنان تصمیم به طلبه شدن می‌گیرند.

مسائل پژوهشی مسائل برخواسته از جامعه است و طلبه باید به مسائلی بپردازد که نیاز جامعه است در غیر این صورت این پژوهش‌ها ارزش چندانی ندارد. مهم‌ترین رسالت نظام علمی- تربیتی حوزه‌های علمیه تربیت طلاب عالم وماهر است. تدوین برنامه‌ای منسجم، مهارت بخش وعملگرا به منظور تربیت طلاب کارآمد، جزء مطالبات جدی مدارس علمیه از جمله مجتمع علوم اسلامی کوثر به شمار می‌رود. قراردادن پژوهش در متن برنامه آموزشی مطمئن‌ترین راه برای وصول به هدف است. مجتمع علوم اسلامی کوثر سطح توانمندی طلاب را به حدی می‌رساند که بتوانند درهر شرایطی زندگی علمی خود را ادامه دهند.

پژوهش همزاد تحصیل و تدریس در حوزه های علمیه است

پژوهشگر حقیقی برای روشن کردن و شناسایی راه زندگی بشر و هموار کردن راه هدایت خلق تلاش می‌کند و به دنبال این است که درست را از نادرست به دیگران نشان دهد. پژوهش در حوزه‌های علمیه سابقه‌ای بیش از هزار سال دارد محققان، مفسران، متکلمان و فیلسوفان بزرگ در طول تاریخ اسلام به پژوهش اهمیت دادند و میراث گرانبهایی که برای ما به یادگار گذاشتند گواه این مطلب است. در سیستم‌های آموزشی موفق، خروجی سیستم پژوهشگرانی هستند که توانایی تولید نظریه‌های جدید را برای حل مشکلات و توسعه کمی و کیفی موضوعی خاص به دست آوردند.

لزوم آموزش مهارت های پژوهشی و شیوه‌های تحقیقات دینی برای طلاب

نسل امروز بیش از آنکه تولیدکننده و پردازنده دانش و بینش باشد، مصرف کننده اطلاعات و معلومات است و به اندوختن اطلاعات بسنده کرده است. فضلا و طلاب حوزه‌های علمیه باید تحقیق، تعلیم و تدریس را اولویت اول خود بدانند و به آنها اهتمام ورزند. داشتن روحیه کنجکاوی، تفکر، پرسشگری و حق جویی، خلاقیت، نقد به‌جا، کنشگری مناسب و متناسب با شرایط و با رعایت آداب، بزرگترین عامل برای حرکت در مسیر صحیح و رسالت طلبگی است و این روحیه‌ها باید در بانوان طلبه تقویت شود.

آموزش مهارت‌های پژوهشی و شیوه‌های تحقیقات برای همه طلاب لازم و ضروری است. فارغ از هر مسئولیت و نقشی که طلاب در آینده خواهند داشت و فارغ از هر رشته‌ای، آموزش مهارت‌های عمومی پژوهشی برای همه طلاب ضروری است. اما اگر بخواهید یک پژوهشگر و محقق در آینده علمی شوید علاوه بر مهارت‌های عمومی پژوهشی، کسب مهارت‌های تخصص، تکمیلی و پیشرفته پژوهشی برای طلبه‌ها موضوعیت پیدا می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر مقالات مزایای تحصیل در حوزه علمیه خواهران و آینده شغلی حوزه علمیه خواهران را مطالعه بفرمایید.

جایگاه تحقیق وپژوهش طلبگی در زندگی اجتماعی

اولین موضوع گذار از جهل علمی و عملی است که جز با پژوهیدن این گذار اتفاق نمی‌افتد و گذار از تاریکی و ظلمت و جهل دو بخش عملی وعملی دارد. انسان باید از این دو جهل خارج شود تا به مسئولیت خود د خوب عمل کند و این جز با پژوهشگری و علم پیدا کردن و پرده برداشتن از جهل‌ها و روشنگری و رسیدن به نور میسر نیست.

اگر در یک جمله بخواهیم خلاصه کنیم: دنباله روی از علم و دوری از جهل به عنوان اولین سرخط برای طلبه هست وهر جا این سرخط افت کند و انسان از مسیر دیگری برود در حقیقت مسیر طلبگی را به اشتباه رفته است. انسان موجودی است که بالذات پژوهنده است چرا که قوای حسی ما ناگزیر است از دانستن یعنی جز دانستن چاره‌ای ندارد.

پس انسان در ذات خود این موضوع را دارد و مانند آهن ربایی در بخش‌هایی مخلتف جستجو می‌کند. بعد از ذاتیات ما مسئله تحت تربیت قرار گرفتن است. اگر انسان این ذاتیات خود را پرورش دهد این استعداد ذاتی دوره طلایی خود را طی می‌کند و طلابی که این دوره طلایی را می‌بینند که اولین قدم طبیعی خود را پاسخ مثبت داده و حرکت کردند.

پژوهش روح تشنه انسان را سیراب می‌کند. نیازهای طلبه نیازهای همه انسان‌ها است؛ نیازهای کمال طلبانه است. طلبه باید کار کند و تلاش کند تا بتواند به آن نیازها پاسخ مناسب بدهد. هر مقتضایی را به وجود بیاورد و هر مانعی را برطرف نماید.

حال اگر کسی در سلک طلبه درآمد از لحاظ حقوقی و شرعی حقی بر او مسلم می‌شود مثل پدر شدن و مادر شدن، ولی و سرپرست شدن. طلبه باید به تکلیف خود عمل کند و کار خود را شایسته و خوب انجام دهد چرا که شرعاَ و عقلاَ و قانوناَ طلبه مسئول است و این مسئله متوجه همه دانشجویان در سراسر کشور اعم از حوزه و دانشگاه است.

اخلاق در پژوهش آن را برای ما معنی می‌کند و مقدس‌ترین اصل است به این مفهوم که طلبه مدام باید انگیزه خود را چک کند و نوک مداد انگیزه خود را مدام تیز کند در دل مشکلات نیز مدام کار و تلاش کند وانگیزه برای خودشان فراهم کند.

پژوهش در حوزه های علمیه و تاثیر آن در جامعه

همه تحقیقات اثرگذار و تحول آفرین در طول تاریخ، نتیجه ایده‌های نو و جدید بوده‌اند. یکی از مهم‌ترین وظایف مدیران و مسئولان پژوهشی کمک به دانش پژوهان برای رسیدن به ایده‌های جدید است. در حوزه الهیات و معارف اسلامی باید به دنبال محصول و هدف صحیح بود. نمو و رشد علم هر شخصی در این است که دانسته‌های خود را نشر دهد و برای دیگران بازگو کند در حالی که متاسفانه برخی در این زمینه بخل ورزی می‌کنند.

هیچ فرشباف ماهری بدون نقشه فرش نمی‌بافد وگرنه حاصل کار او طرحی ناخوشایند از رنگ‌های مختلف خواهد شد. پس نباید نقشه را در کار پژوهشی تشریفاتی دید چراکه پژوهش نوعی از تولید است و تولید نیاز به نقشه دارد. باید توجه داشته باشیم که هر طبله یا دانشجو در آینده یک مدرس، مبلغ، مدیر، پژوهشگر، مشاور، هنرمند خواهد بود. در همین فرآیند باید زمینه‌های مستعد آنان کشف و در مسیر مورد نظر تربیت شوند تا زمان فارغ التحصیلی به ثمر نشسته باشند.