چهار نیاز اساسی در حوزه علمیه خواهران

نظام آموزشی حوزه‌های علميه خواهران با حفظ اصول اساسی متناسب با ويژگی‌های اختصاصی بانوان و نيازهای جامعه طراحی شده است. يكی از ويژگی‌های اين نظام، طراحی آن در قالب مقاطع تحصيلی كوتاه‌مدت و هدفمند است: تربيت خواهران دين‌شناس، صاحب‌نظر، متخلِّق به اخلاق اسلامی، توانمند در تبليغ، ترويج آموزه‌های دينی و دفاع از باورها و ارزش‌های مکتب حیات بخش قرآن و اهل بیت علیهم‌السلام تدريس، تحقيق، تأليف، مديريت فرهنگی، پاسخ‌گو به نيازهای علمی ـ معرفتی و اخلاقی بانوان. رشته‌های در حال اجرا در سطح سه عبارتند از: تفسیر و علوم قرآن، فقه و اصول، فلسفه اسلامی، کلام اسلامی، کلام با گرایش امامت، کلام با گرایش مهدویت، تبلیغ با گرایش حج، تاریخ اسلام، اخلاق و تربیت اسلامی، مطالعات اسلامی زنان، مدرسی ادبیات عرب و در سطح چهار(دکتری) عبارت است از: فقه و اصول با گرایش فقه خانواده و تفسیر تطبیقی. برای مطالعه بیشتر به مقالات سبک زندگی اسلامی در حوزه و نقش حوزه علمیه در کاهش فساد در جامعه مراجعه فرمایید.

در زیر به چهار نیاز اساسی در حوزه علمیه خواهران اشاره خواهیم کرد:

حوزه علمیه خواهران و هر دستگاه دیگری که شبکه بزرگی از نیروهای انسانی را در اختیار دارد به‌طور طبیعی مدیریتی توزیعی داشته و همه تصمیم‌ها و اقدامات تأثیرگذار آن تنها توسط مدیر و معاونین دستگاهی انجام نمی‌شود، قطعاً بالندگی حوزه و تأمین و رسیدن به اهداف براثر تلاشی است که در استان‌ها انجام می‌دهند. تربيت خواهران دين‌شناس، صاحب‌نظر، متخلِّق به اخلاقِ اسلامی، توانمند در تبليغ و ترويج آموزه‌های دينی، تدريس، تحقيق، تأليف، مديريت فرهنگی، پاسخ‌گو به نيازهای علمی ـ معرفتی و اخلاقی بانوان، دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام و مکتب تشیع، و تأمین نیروهای مورد نیاز حوزه و نظام اسلامی. اصلی‌ترین رسالت حوزه این است که میزان اعتماد مردم به حوزه‌های علمیه خواهران را ارتقا دهد، ما برای ارتقای جایگاه اجتماعی خود مدرسه‌ها را در اختیار داریم و تعامل مناسب طلاب، مدیران و استادان مدرسه با مردم در این سرمایه اجتماعی تأثیرگذار است و حوزه در قبال این رفتارها و جایگاه اجتماعی مسئول است.
پیروزی انقلاب اسلامی نقطه عطفی برای فعالیت و حضور بانوان در عرصه های علمی و اجتماعی بود تا اینکه در سال ۱۳۶۳ به دستور امام راحل(ره)، جامعة الزهرا در قم تاسیس شد. هم چنین در سال ۱۳۷۵ مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران تاسیس شد. مقام معظم رهبری درباره حوزه علمیه خواهران فرمودند؛ «حوزه علمیه خواهران پدیده عظیم و مبارکی است»، به عبارتی هزاران عالم، پژوهشگر، فقیه و فیلسوف در حوزه های علمیه خواهران تربیت می شوند و این نوید بخش حرکت عظیمی خواهد بود.
طلبه سرباز امام زمان(عج) است اما در خصوص تبلیغ باید گفت که سرباز نیستند بلکه سردارند. آشنایی با فرصت‌های در اختیار و میدان‌های نفوذ و ظرفیت‌های و با وجود تلاش‌های برخی مراکز، هنوز در اول راه هستیم. مراکز پژوهشی و علمی و شخصیت‌های حوزه علمیه، فرصت بزرگی برای استفاده از ظرفیت آن‌ها در عرصه بین الملل است. حوزه علمیه امام زمان (عج) باید زنده و پویا باشد و در فضای آکادمیک نباید ابایی داشته باشد و افراد باید حرفشان را بیان کنند. برگزارکنندگان کرسی‌های اسلام شناسی در اروپا یهودی‌اند و یا مسلمانانی هستند که شناخت کمی از اسلام دارند. آنها مشتاق هستند که از استادان ما در آن کرسی‌ها و دانشگاه‌هایشان حضور داشته باشند و ما باید از فرصت عصر ارتباطات که فضای مجازی را در اختیارمان قرار داده استفاده ‌کنیم.
هر طلبه باید یک وبلاگ و هر نهادی باید سایت داشته باشد. سی هزار طلبه در سطوح عالی حوزه‌های علمیه تحصیل می‌کنند و این آمار به جز طلاب سطوح پایین است. حوزه باید یک شبکه ماهواره‌ای داشته باشد تا بتواند به محتواهای دینی در آن بپردازد و معارف شیعه و اسلام ناب را منتقل کند. ورود حوزه علمیه در عرصه بین الملل ناقص و محدود بوده و از این رو در عرصه درون حوزوی به تحولی اساسی نیاز داریم. اگر می‌خواهیم در عرصه بین الملل اثرگذار باشیم باید در سیاست‌های تبلیغی حوزه علمیه تجدیدنظر کنیم. اعزام مبلغ در مناسبت‌ها کار خوبی است اما برای اثرگذاری بیشتر باید در میان مردم نشست داشته باشند و در جمع آنان قرار بگیرند زیرا تغییر در مردم یک دفعه رخ نمی‌دهد. علاوه بر سیاست گذاری کلان در عرصه تبلیغ و هم افزایی نهادهای سیاست‌گذار حوزه، به دادن انگیزه برای طلاب هم نیاز داریم تا بتوانیم در عرصه تبلیغ بین المللی موفق باشیم.

اهداف حوزه علمیه خواهران

اهداف اصلی از تاسیس حوزه علمیه خواهران در دو بخش تعریف شده است:

بخش اول شامل اهداف کلی است که مولفه هایی نظیر گسترش تحصیلات دینی خواهران و نیز هدفمند ساختن این تحصیلات را در بر می گیرد تا با ارتقای دانش دینداری خواهران سبب ترویج دانش بین بانوان و به تبع آن گسترش دینداری در خانواده ها شود و مادران و خواهران متدین تحصیل کرده آموزش دینداری را از خانواده شروع کنند.

بخش دوم شامل اهداف جزئی است که در سه حیطه آموزش، پژوهش و تبلیغ بیان می شود؛ در حیطه آموزش مولفه هایی چون تربیت زنان خبره و فقیه، افزایش توان مساله شناسی فقه، گسترش علم در حوزه اجتهاد، اخلاق و عقاید و تخصص در اسلام شناسی در بین بانوان، وجود دارد. در حیطه فرهنگی نیز، تربیت مبلغان باسواد و ترویج و گسترش فرهنگ دینی تعریف شده است. نهایتاً در حیطه پژوهش، تربیت بانوان صاحب نظر و پژوهشگر و صاحب قلم مورد توجه قرار گرفته است. با وجود زمان اندکی که از تاسیس حوزه علمیه خواهران گذشته اما پیشرفت های قابل توجهی صورت گرفته و شمار زیادی از بانوان تحصیل کرده در علوم دینی در حوزه های مختلف اجتماع مشغول به فعالیت هستند. تحصیل در حوزه در واقع فرصتی برای رشد و شکوفایی استعداد در زمینه تبلیغ و پژوهش است. طلبگی تنها تلاش برای گذراندن واحدهای آموزشی صرف و دریافت مدرک نیست و آنچه باید مورد توجه قرار گیرد این مطلب است که طلبگی شغل نیست و نگاه شغلی و مادی به طلبگی، فرد را از اهداف حوزه دور می کند. ارتقای حوزه و شناساندن جایگاه حوزه و حوزویان مرهون تلاش طلاب مستعد و آگاه است؛ از این رو طلاب گرامی در کنار مسائل آموزشی باید در حیطه پژوهش و فرهنگی نیز توامند باشند. با ورود طلاب پژوهشگر و مبلغ در حوزه های علمیه پیشرفت ها و تحول های عظیم در سیستم آموزشی حوزه های علمیه خواهران به وجود خواهد آمد.