بررسی علل و عوامل دین گریزی جوانان

یکی از راه‌های مهم تربیت سالم، آشنایی جوانان با آموزه‌های دینی و بایدها و نبایدهاست. بایدها و نبایدهای دین مثل نسخه دکتر است که انسان را از بیماری نجات می‌دهد و نتیجه آن، ایجاد جامعه‌ای قانونمند، متمدّن و سالم است. می‌دانید که در برخی روایات از پیامبر(ص) به طبیب یاد شده و این مصداق بازر همین موضوع است زیرا ایشان با نسخه دین، بیماری‌های روحی را درمان می‌کند و مردم را به دین مداری فرا می‌خواند. دین گریزی جوانان به معنای از دست دادن اعتقاد و علاقه به مسائل دینی است. این مسئله می‌تواند به دلایل مختلفی باشد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1- فرهنگ جامعه: فرهنگ جامعه می‌تواند تأثیر بسیاری در دین گریزی داشته باشد. در جوامعی که دین برای جوانان به معنای سنت و پوچی تلقی می‌شود و توجه کافی به آموزش مذهبی وجود ندارد، جوانان بیشتر دین گریزی می‌شوند.

2- فرایند یادگیری: فرایند یادگیری نیز بر روی دین گریزی تأثیرگذار است. به عنوان مثال، در برخی مؤسسات آموزشی، مطالب مذهبی به شیوه‌ای غیر جذاب و کسل کننده آموزش داده می‌شود که باعث می‌شود جوانان دین گریزی شوند.

3- تغییرات جهانی: تغییرات جهانی و تأثیر فرهنگ‌های غربی و خارجی نیز می‌تواند در دین گریزی جوانان تأثیرگذار باشد. این تغییرات می‌تواند باعث فراموشی ارزش‌های دینی یا توجه کمتر به آن‌ها شود.

4- عدم پاسخگویی به سؤالات: برای جوانان پاسخگویی به سؤالات مذهبی بسیار مهم است. اگر جوانان احساس کنند سؤالاتشان پاسخ داده نمی‌شود یا پاسخی که به آن‌ها داده می‌شود، با تجربه و واقعیت‌هایشان همخوانی ندارد، ممکن است از دین فراری شوند.

5- انتخابات شخصی: در برخی موارد دلایل شخصی نیز می‌تواند باعث دین گریزی جوانان شود. این موارد شامل اختلافات خانوادگی، تجربه‌های منفی در محیط مذهبی یا عدم توانایی در پذیرش مسائل دینی می‌شود.

در کل، دین گریزی جوانان علل متعددی دارد که نیازمند توجه و بررسی است. برای پیشگیری از دین گریزی، باید توجه کافی به آموزش مذهبی و پاسخگویی به سؤالات جوانان داشت و فرهنگ جامعه را نیز به گونه‌ای شکل داد که جوانان به دین علاقه‌مند شوند. نظام آموزشی – تربیتی حوزه‌های علمیه خواهران متناسب با ویژگی‌های اختصاصی بانوان و نیازهای جامعه طراحی شده است . یکی از ویژگی‌های این نظام، طراحی آن در قالب مقاطع تحصیلی کوتاه مدت و هدفمند است. برای مطالعه بیشتر به مقالات انگیزه برای ثبت نام بانوان در حوزه  و تاثیر دروس حوزه در تربیت فرزند و فرزندآوری مراجعه کنید.

چگونه فرهنگ جامعه را به سمتی ببریم که جوانان به دین علاقه‌مند شوند؟

برای شکل دادن فرهنگ جامعه به گونه‌ای که جوانان به دین علاقه‌مند شوند، باید به برخی از موارد زیر توجه کرد:

1- توجه به آموزش مذهبی: برای جوانان، آموزش مذهبی بسیار مهم است. باید به گونه‌ای آموزش داده شود که جذاب و قابل فهم باشد. استفاده از روش‌های متنوع آموزشی مانند بازی، فیلم، ارائه‌ تصویری، وبینار و … می‌تواند جذابیت آموزش مذهبی را برای جوانان افزایش دهد.

2- توجه به مسائل اجتماعی: جوانان به مسائل اجتماعی و حقوق بشری بسیار حساس هستند. بهتر است در آموزش مذهبی به این مسائل نیز توجه شود تا جوانان احساس کنند دین به این مسائل توجه دارد

3- توسعه تفکر انتقادی: باید به جوانان اجازه داده شود تا تفکر انتقادی خود را درباره مسائل مذهبی و اجتماعی بیان کنند. باید به سؤالات آن‌ها پاسخ داده شود و با نظراتشان روبرو شد.

4- ارائه مدل‌های موفق: ارائه مدل‌هایی از افرادی که به دین علاقه‌مند هستند و در زندگی خودشان از ارزش‌های دینی استفاده می‌کنند، می‌تواند برای جوانان مفید باشد. بهتر است افرادی که به دین علاقه‌مند هستند، به عنوان مثال، در محیط‌های مختلفی مانند رسانه‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و … معرفی شوند.

5- ارائه فرصت‌های اجتماعی: برای جوانان، فرصت‌های اجتماعی مانند برنامه‌های فرهنگی، ورزشی و داوطلبانه بسیار مهم هستند. باید فرصت‌هایی برای آن‌ها فراهم کرد تا فرهنگ دینی را در قالب فعالیت‌های اجتماعی تجربه کنند.

در کل، شکل دادن فرهنگ جامعه به گونه‌ای که جوانان به دین علاقه‌مند شوند، نیازمند توجه به مواردی مانند آموزش مذهبی، مسائل اجتماعی، تفکر انتقادی، ارائه مدل‌های موفق و فرصت‌های اجتماعی است.

راه کارهای جذب جوانان به دین

برای جذب جوانان به دین، باید به برخی از راه کارهای زیر توجه کرد:

1- فراهم کردن فضاهای مذهبی جذاب: باید فضاهای مذهبی جذاب و مناسبی برای جوانان فراهم شود. این فضاها می‌توانند شامل مساجد، ارگان‌های مربوط به جوانان، ارگان‌های دانشجویی، مراکز فرهنگی و هنری و … باشند.

2- استفاده از فناوری اطلاعات: امروزه فناوری اطلاعات، بخشی از زندگی جوانان شده است. باید از این فناوری برای جذب جوانان به دین استفاده کرد. فعالیت‌هایی مانند آموزش از طریق وبینار، ارائه مطالب مذهبی در شبکه‌های اجتماعی و … می‌توانند برای جوانان جذاب باشند.

3- فرهنگ سازی در مدارس و دانشگاه‌ها: مدارس و دانشگاه‌ها بخشی از زندگی جوانان هستند. باید در این محیط‌ها فرهنگ سازی مناسبی انجام داد و به آموزش مذهبی و ارائه مطالب دینی توجه کرد. همچنین می‌توان در این محیط‌ها برگزاری برنامه‌های فرهنگی و مذهبی را نیز در نظر گرفت.

4- ارتباط با جوانان: برقراری ارتباط با جوانان بسیار مهم است. باید به آن‌ها فرصت داد تا نظرات و پرسش‌هایشان را بیان کنند و سپس به آن‌ها پاسخ داد. همچنین باید با جوانان در محیط‌های اجتماعی و فرهنگی مختلفی مثل ورزش، هنر و … همراه باشیم.

5-همدلی با جوان:. اگر با جوان با همدلی و احترام برخورد شود به سهولت می توان در قلب او نفوذ کرد زیرا جوان بسیار عاطفی، زود رنج و شکننده است. پیامبر می‌فرمایند: وقتی خداوند مرا برای انذار و بشارت مردم مبعوث کرد سال خورده‌ها با من مخالفت کردند، اما جوانان با من پیمان بستند. بر این اساس لازم نیست آموزه‌های دینی و تکالیف شرعی را بر جوانان تحمیل کرد که این امر عکس‌العمل منفی دارد، بلکه کافی است آن‌ها را به صورت جذاب، عرضه نمود و در کنار هدایت بر همدلی تأکید کرد.

برنامه‌های فرهنگی و مذهبی در دانشگاه‌ها و مدارس

برنامه‌های فرهنگی و مذهبی در دانشگاه‌ها و مدارس می‌توانند بسیار موثر باشند. دانشگاه‌ها و مدارس به عنوان محیط‌های آموزشی و پرورشی، بسیار مهم هستند و تأثیر زیادی بر روی افراد دارند. برگزاری برنامه‌های فرهنگی و مذهبی در دانشگاه‌ها و مدارس می‌تواند روی افراد تأثیرات عمیقی بگذارد. این برنامه‌ها می‌توانند به آموزش مذهبی، توسعه تفکر انتقادی، ارتقای اخلاق و ارزش‌های انسانی و ارتباط با خدا کمک کنند.

برنامه‌های فرهنگی و مذهبی می‌توانند فضایی را برای بحث و گفتگو در مورد مسائل مذهبی و فرهنگی فراهم کنند. این بحث‌ها می‌توانند به توسعه تفکر انتقادی و مهارت‌های ارتباطی افراد کمک کنند و به افزایش تحمل و احترام به نظرات و اعتقادات دیگران کمک کنند. البته برنامه‌هایی که با توجه به نیازهای واقعی جامعه و با توجه به منابع موجود برگزار می‌شوند، می‌توانند دارای تأثیر بیشتری باشند.