زندگی تفسیر بصورت کاربردی برای زیست قرآنی سال تحصیلی۱۴۰۲_۱۴۰۳

آیات زندگی تفسیر بصورت کاربردی برای زیست قرآنی

سخنران : حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر غضنفری

• چهارشنبه 1402/07/12

من به تبع پیامبرهستم،بهشت هم برای متقین است و برای بقیه به تبع متقین است. (الذین ینفقون فی السراء و الضراء والکاظمین الغیظ و العافین عن الناس و اله یحب المحسنین) آیات 134 تا 136 سوره آل عمران

صدقات واجبه باید علنی پرداخت شود و صدقات مستحبی مخفیانه پرداخت گردد. فرو بردن خشم تقوی را نصیب انسان می‏کند و متقین از مومنین بالاتر است اگر نتوانست خشم فرو برد عذر خواهی کند و از دل طرف در بیاورد.

از پیامبر اکرم  صلی‏الله علیه‏و‏آله کسی که مومن را محزون کند تمام دنیا را در اختیار او بگذارد این اموال کفاره گناهانش نمی‏شود و به خاطر کفاره‏ای که به او داده مژده به او نمی‏دهند.

اگر می‏خواهیی ببخشت باید ببخشی.متقین کسانی هستند که اگر خطا کردند استغفار می‏کنند مانند حضرت آدم و حضرت یوسف بضع عددی است از ده کمتر در روایت 7 سال امده است.

امام علی علیه‏السلام می‏فرماید همه انبیاء در زندگیشان خطایی بود که در زندگی من نیست . برای استغفار سحر بیدار شویم ولو اینکه نماز نخوانیم استغفار کنیم و در گناه اصرار نکنیم و تکرار نکنیم زیرا گناه در روح رسوخ می‏کند و گناهی که در روح رسوخ نکند خدا بخشیده است،اما اگر در روح رسوخ کند در قبر و قیامت می‏رود.

زن و شوهر تا غروب فرصت دارند قهر باشند بعد آن اگر انسان با قهر بخوابد تا صبح پیامبر فرمود مبغوض خداست.

کوتاه آمدن برای نجات است. اگر کسی این پنج کار را بکند جزو متقین است و ایشان در دنیا از مکافات در عقبی از مجازات در امان است.  بهشت طول و عرض فراوان برای متقین است.

• چهارشنبه 1402/07/19

آيه 154 سوره آل‏عمران اين آيه در مورد شكست سنگين مسلمانان در جنگ احد است و شهادت حضرت حمزه مي‏باشد.

پيامبر اكرم صلي‏الله عليه‏وآله با مردم مشورت كردند كه از شهر خارج شويم يا بمانيم و آنها  به پيامبرگفتند با اكثريت آرا كه برديم به استقبال دشمنان

عبدالله ابن شكول در حال رفتن با 300 نفر پيامبر را رها كردند چون عقيده داشتند شكست مي‏خورند.

كل جنگهاي پيامبر اكرم در اطراف مدينه بود  و آنها  تجاوز مي‏كردند نه پيامبر بلكه  ايشان براي دفاع اقدام مي‏فرمودند. پاسخ به كساني كه مي‏گفتند اسلام با شمشير و پيامبر اكرم با جنگ ،اسلام را گسترش داد.

به دليل ترديد مسلمانان و ترك كردن پيامبر،مشركان بر مسلمانان پيروز شدند به دليل كشته شدن افراد زيادي در مدينه و 70 نفر از بزرگان كه عده‏اي در بقيع و عده‏اي در كوه حر هستند. خداوند مي‏فرمايد پيامبر به مردم بگو: اگر قرار بود كشته شوند حتي اگر در خانه هم بودند كشته مي‏شوند.

بيشتر مسائل قضا و مقدرات است و فقط اختيار ما در مسائل مربوط به بهشت و جهنم است نه اينكه اختيار تام داشته باشيم.

پيامبر صلي‏الله‏علیه‏وآله فرمودند اگر من و جمیع ملائک جمع شویم تا کسی با کسی ازدواج نکند نمی‏شود چون ازدواج از امور مهم است و فقط قضا و قدر الهی است و اختیار در آن نقشی ندارد.

در ادامه آیه می‏فرماید:خدا می‏خواهد امتحانتان کند و قلبتان را آشکار کند (ظن در قلب)

اول ظن جاهلیت به خدا داشته و مردم اینکه می‏گفتند اگر در خانه بودیم کشته نمی‏شدیم. و خلوص قلبی شما را آزمایش کند البته من می‏دانم در سینه هاش چیست..

آیه (159 سوره آل‏عمران )در ارتباط با شکست در جنگ احد است. در اصول امری به نام امر عقیب توهم منع داریم ،این امر دلالت بر وجوب نمی‏کند بلکه حداکثر دلالت بر جواز می‏کند.

عبور از صلح حدبییه،پیامبراکرم به حج تمتع رفت.پیامبر شرایط را تغییر داد تا عمره‏شان را انجام دهند.

توکل یعنی تکیه کردن برای رسیدن به هدف با حرکت

توکوا یعنی تکیه کردن بدون حرکت.

خداوند در آیه می‏فرماید: 1- نعمت‏ها از جانب خداست و پیامبر نرم بود و خشن نبود و خشونت باعث دور شدن دیگران می‏شود و در تبلیغ دین نباید خشن بود.

مدارا از درایت است یعنی با تعقل بسازیم نه با پذیرش ظلم (با پنبه سر ببریم. وظیفه انبیاء درباره کج رویها بخشش و طلب استغفار و مشورت با آنان در امور. امر بعد از توهم منع دلالت بر وجوب ندارد.

مشورت برای پاکی نفوس خوب است و الفت ایجاد می‏کند، خیر اندیش و بد اندیش را از هم مشخص می‏کند و.همدلی کردن را در جامعه گسترش می‏دهد. تصمیم که گرفتید با توکل بر خدا پیش روید و استحکام در کار داشته باشید.

• چهارشنبه : 1402/08/03

(ان کان کل شی‏ء بقضاء و قدر فالحزن و لهذا : اگر همه چیز به قضا و قدر الهی است پس دیگر چرا غصه می‏خوریم.)

امام صادق علیه‏السلام  می‏فرمایند: با هر قطره باران که در زمین می‏ریزد با هر کدام ملکی است که بداند کجا بیفتد وقتی این نظم در عالم است آیا ممکن است خداوند بنده‏اش را فراموش کند..

آیه ( 179-169) سوره آل‏عمران(ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل اله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون..) خطاب به پیامبر است،گمان نکن کسانی که در راه خدا کشته شدند امواتند بلکه زنده هستند و نزد پروردگارشان روزی می‏خورند.

موت=مردن

فوت=وفای به عهد

در سبب نزول هم جنگ بدر هم جنگ احد هم جنگ بئرمئونه(چاه مئونه) روح در یک کالبد جسمانی وجود دارد،اصل روح است. دو دیدگاه بین فلاسفه اشراق و مشاء است هر وقت خدا جسم را خلق می‏کند روح را هم خلق می‏کند.

فلاسفه اشراق:ارواح از قبل آفریده شده وقتی جسم خلق می‏شود. (عند ربهم: نزد خدا در مقامی قرار گرفته‏اند که جز خدا نفخ وضررشان را نمی‏تواند به آنها بدهد یا صبح و شام به آنها روزی می‏رسد(برزخ است چون بهشت و جهنم صبح و شام ندارد حالت ایستا است و فردایی ندارد.) .

در بهشت زمان ایستا است وهمه آن و حال است و زمان ندارد.خورشید حرکت می کند نسبت به کل کهکشان و ثابت است نسبت به منظومه سوره یاسین (والشمس تجری لمستقرهایستبشرون بالذین لم یلحقوبهم من خلفهم  الا خوف علیهم ولا هم یحزنون: این ایه معلوم است در مورد برزخ باشد)

مومنان در برزخ در وادی السلام هستند،اموات همه در فضای وادی السلام هستند ونجف می‏روند کمی با خود خلوت کنید و با امواتتان صحبت کنید.به مومنان می‏گویند غصه بازماندگانتان را نخورید بسپارید به خدا کارشان حل می‏شود.

اگر کسی با شما برخورد کرد چیزی نگویید بسپارید به خدا همه کارهایتان را بسپارید به خدا نفرین نکنید بلکه دعایشان کنید مثبت بی‏اندیشید.

(الهم اغفرلنا و لا تجعل فی قلوبنا غله للذین آمنوا:  خدایا ناراحتی و کدورت در قلبم نسبت به مومنان قرار نده)

در سال دوم هجرت یعنی 15 سال بعثت نماز وارد شد،قبل از آن معنی واژه نماز به معنی دعا است.

الا خوف علیهم:برخی مفسران گفته‏اند یعنی خداوند گناهانشان را می‏بخشد.

رحمان:یعنی خداوند همه را می‏بخشند خطاهای گذشته را و گناهان گذشته را با استغفار و تکرار نکردن پاک کنیم.

(به نعمه و فضل): چیزهایی است در بهشت که خبر نداریم و به فکرمان نمی‏رسد. عذاب هم همینطور است چون ما تصوری از جهنم نداریم خداوند با چیزهای مکروه مثال می‏زند.

برخی مفسران نعمه و فضل را می‏گویند تاکید است. در صورتی که تاکید مستلزم تکرار است پس تاکید نیست و تنویع است چون لفظ وجود ندارد خداوند مجبور شده دوباره تکرار کند با همان واژه ها پس تکرار لفظی است تکرا معنایی نیست.

قهرمان در عربی به معنی کلفت می‏باشد المراه ریحانه و لیس بقهرمانه: زن گل است و کلفت نیست.

(ولا یحسبن الذین کفروا فیه لا نفسهم انما نملی لهم لیزدادوا کفرا:گمان نکن کسانی که حق را پوشانده اند فرصتی که خدا به آنها داده است به نفعشان است بلکه ما مهلتشان می‏دهیم و عمر زیاد نشانه ایمان انسان نیست بلکه ممکن است مهلتی از جانب خدا باشد ،مسلمانان در زمان حال بسیار باارزش تر از اصحاب پیامبرند.

نعمتهایی که داده می‏شود علتش به خاطر کارهایی که خودشان می‏کنند که خداوند می‏خواهد جبران کند. اگر ادیسون برق را اختراع کرده به خاطر خدا بوده حتما جبران می‏کند.

• چهارشنبه : 1402/08/10

تفسير آيه 179 سوره آل‏عمران

خداوند مومنان را آنطور كه هستند رها نمي‏كند خداوند شما را مطلع بر غيب نمي‏كند ،ايمان به خدا ورسول بياوريد و در كنارش تقوي داشته باشيد. تقوي كار نكردن است يعني پرهيز بعضي كارها را نكنيد مانند روزه كه كار نكردن است.

سبب نزول: مشركان به امام علي (ع) گفتند اگر پيغمبر راستگو است بگوييد چه كسي تا آخر عمرش بر ايمانش باقي مي‏ماند اين آيه نازل شد.

اگر انسان‏ها از باطن يكديگر با خبر شوند هيچ كس با هيچ كس زندگي نمي‏كند. امام صادق (ع) مي‏فرمايند خداوند بر تن هركسي 40 جبه پوشانده كه كسي از ديگري باخبر نباشد.

حديث قدسي: اگر قرار بود گناه نكنيد نسلتان را منقرض مي‏كردم و موجوداتس مي‏آفريدم كه گناه كنند تقربي كه گناه ايجاد مي‏كند ثواب ايجاد نمي‏كند. به موسي گفتند اينهمه فرعون گفت ببخش چرا نبخشيدي وحي نازل شد موسي مي‏داني چرا نبخشيدي  چون بنده تو نبود من او را نبخشدم چون يك بار نگفت خدا.

آيه مي‏فرمايد ما به شما دانشي نمي‏دهيم كه از نهان مردم باخبر شويد چرا كه اگر اينگونه شود حيات اجتماعي شما از بين مي‏رود. 24 يا 25 پيامبر در قرآنر نام برده شده‏اند.12400 پيامبر معلوم است اين آيه نشان مي‏دهد كه انبياء الهي تنها آنهايي نيستند كه شما خبر داريد ،پس رسولان خيلي زيادند ما قسمتي از آنها را انتخاب و معرفي نموديم.

آيه 180 سوره آل‏عمران(ولا يحسبن الذين يبخلون بما آتاهم اللذين من فضله) كساني كه بخل مي‏ورزند به آنچه كه خدا به آنها داده و خرج نمي‏كنند گمان نميكنند كه برايشان خوب است اين طوق گردن آنها مي‏شود تا روز قيامت اموالي كه انفاق نكردند. از ظاهر آيه پبداست كه در مورد صدقات است مانند صدقات واجبه چون خمس،زكات،نذورات و نذر كردن كراهت دارد. امام صادق(ع) مي‏فرمايد چرا چيزي كه بر شما خدا واجب نكرده را واجب مي‏كنيد اين آيه در مورد انفاق واجب است چون در مورد انفاق مستحب كه جزا ندارد فقير و مسكين چون با هم آورده و معني آنها متفاوت است.

(ابن عباس) اين آيه در خصوص  بخل مالي فقط نيست بلكه كسي كه فضايل اهل ‏بيت را مي‏دانند و بيان نمي‏كنند را نيز شامل مي‏شود.

آيه 188 سوره آل‏عمران نيز مي‏فرمايد گمان نكن كساني شاد مي‎‏‏شوند به آنچه كه آوردند و دوست دارند ستايش شوند.

ابن عباس: مراد يهود است،مطمئن بودند پيامبر آخرالزمان محمد است اما ايمان نياوردند،اما علماي يهود چون نمي‏توانستند بپذيرند كه منابع ماليشان از دست برودد دين اسلام  را نپذيرفتند چون در دين يهود آمده كه بهترين چيز مخصوص خاخام است.

اگر صله رحم با دستور همسر در تضاد بيفتد اولويت يا همسر است.

• چهارشنبه 1402/08/17

آيه 190  و191 سوره آل‏عمران (الذين يذكرون الله قياماو قعودا و يتفكرونو…) در مجموع 5 آيه سفارش شده سوره آل‏عمران در نيمه شب خوانده شود. خلقت آسمانها و زمين،زمين هم جزو سماوات است،اما خداوند جدا ذكر كرده‏اند چون انسانها با زمين بيشتر الفت دارند. بب يعني اصل هر چيزي،ريشه و مايه و هدف هر چيزي

الباب =در تجويد داريم. ب وقتي مشدد شود سنگين مي‏شود لذا الباب آمده كه بتوان تلفظ كرد و اولوالالباب= صاحبان ريشه‏ها چه كساني هستند(الذين يذكرون .. وما لظالمين من انصار: كسي كه ستم مي‏كند ياور ندارد.

(ربنا اننا سمعنا مناديا ينادي: خدايا ما صداي كسي را شنيديم كه گفت ايمان بياوريد و ماهم ايمان آورديم).

خدايا گناهان را ببخش و خطاها را بپوشان.

وتوفنا مع الابرار: اصل اعتقاد است و اعمال زيورهاست در اين آيه اصلاعمل نيامده (نتيجه آيه است)

ايمان اگر نباشد قطعا سعادتي وجود ندارد عمل صالح جبران ايمان را نميكند ولي ايمان جبران عمل صالح را مي‏كند. وعده‏اي كه خدا به پيامبر داد مقام محمود بود كه از خدا مي‏خواهيم به ما بدهد خدايا تو در وعده هاي تخلف نميكني.

ايمان چيست؟  يعني 1- خدا يكي است.  2- پيامبر منصوب از طرف خداست. 3- قيامتي وجود دارد.

(يا ايها الناس :يعني مردم) . ( يا ايها الذين آمنوا  : اي كساني كه ايمان آورديد)

امامت  امام علی علیه‏السلام سال بعد از پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏وآله است،پس وقتی خدا در قرآن زمان پیامبر (ص) می‏فرماید:‌یا ایهالذین آمنوا یعنی همه کسانی  که زمان پیامبر بودند وفقط به سه اصل اول گفتیم را قبول داشته باشد.

دین را از کسانی بگیرید که ذهنشان باز است،اعتقاد اسلامی از همه آیات و مجموعه روایاتی  که از اهل بیت و پیامبر (ص) وارد شده به دست می‏آید. ما دو در آیات داریم یعنی توبه و الا الذین المرجی مگر کسانی که امید دارند به بهشت بروند. مسکین و مستضعف در قرآن و آیات و روایات  در مورد کسانی استفاده می‏شود که فقر فرهنگی دارند نه فقر مالی . خدا امید امیدواری را نا امید نمی‏کند. باید دیدمان را باز کنیم و محدود نکنیم به برخی از نگاه‏های محدود اولوالالباب: الذین یذکرون الله قیاما و قعودا … (قیام و قعود اصطلاح است یعنی تمام حالات زندگی کسانی که ذکر می‏گویند.1- زبانی.   2- قلبی.   3- ذکر جوارحی: خدا برای چی ما را خلق کرده است.

چشم برای چه خلق شده به نامحرم نگاه کند؟ هر عضوی که در مسیری که خدا آن را خلق کرده استفاده شود آن یاد خداست.

(یتفکرون فی خلق السموات و الارض) : خدا مگر می‏شود دنیا با مردن من تمام شود؟

تصور ایمان را نباید محدود کنیم و فکر کنیم فقط خودمان به بهشت می‏رویم و این همه خلایق به جهنم می‏روند هر 800 سال  از سنگ 1 سانتیمتر خاک درست می‏شود.

برای مسئله ظهور باید ایجاد زمینه‏های ظهور است که اگر امام ظهور کرد در شان امام زمان باشیم.

امام صادق:عليه‏السلام فرمود: پیامبر شبها آبی را بر بالینش می‏نهادند و مسواکی را می‏نهادند در دل شب بیدار می‏شود . این 5 آیه را تلاوت می‏کرد پس  از آن مسواک می‏زد و وضو می‏گرفت و مسجد می‏رفت و نماز می‏خواند و آن‏چنان سر به سجده می‏گذاشت که می‏گفتند کی سر از سجده بر می‏دارد. (سجده طولانی اثر دارد) سپس به بستر می‏رفت قدری می‏خوابید و سه بار این کار را تکرا ر می‏کرد.

آیه 195 آل‏عمران (فاستجاب له ربه انی لا اضیع عمل عامل) ما اجابت کردیم که من خدا هیچ عمل عاملی را از  مرد یا زن ضایع و نابود نمیکنم. زنان مدینه نزد ام سلمه آمدند و گفتند همه ثوابها برای مردان است به همسرت بگو پس ما چه کنیم؟ آیه نازل شد نگران نباشید هر کس اندازه خودش

غنی از او صدقه دادن می‏خواهند اما از فقیر نمی‏خواهند زن از او نمی‏خواهند جهاد را و …..

و ان خفتمم الا تقسطوا…..اگر نمی‏ترسید درباره ایتام بد رفتاری می‏کنید ازدواج کنید.

سبب نزول : وقتی در مورد ایتام آیه نازل شد بعضی گفتند پس وقتی اینقدر سخت است﷼پس اصلا یتیم نگیریم  برای بزرگ کردن- عده‏ای دخترهای یتیم را بزرگ می‏کردند به خاطر سود و منفعت خودشان، این آیه برای این قسمت دوم نازل شد این آیه بدون سبب نزول معنی آن مشخص نمی‏شود.

عدل: هرچیزی در جای خودش

قسط: هر چیزی که جای خودش اما کمی با رعایت و ملاحظه حقوق بیشتر است.

مثنی،ثلاث و رباع یعنی دوتا،سه‏تا،سه‏تا،چهارتا،چهارتا،چون واو آمده می‏شود جمع کرد یعنی اگر دوتا گرفت می‏تواند یک زن دیگر هم بگیرد.

سبب نزول؛ آقایی که زن‏های زیادی داشته این آیه جلوی او را بسته است.

سبب نزولی قویتر است که تمام جوانب  را در نظر بگیرید و برطرف کند.

اینجا به بحث تعدد زوجات می‏پردازند. نکته اول یک جامعه متعادل جامعه‏ایی است که دو سوم جمعیت مرد و یک سوم  زن باشد که هر دختری بتواند ازدواج کند چون سن ازدواج دختر پایین  است و آقایان بالاتر است،پس  باید مردها بیشتر باشند این جامعه نرمال است . الان در جمعیت کشورها جمعیت تقریبا نصف است. ما آمار بسیار زیادی  از دختران  پنجاه ساله داریم که یک معضل است،باید نگاه کند تا ازدواج صورت گیرد والا  نسل منقضی می‏ شود. سرد مزاجی خانمها از نظر علمی نسبت به آقایان بیشتر است.

ایام عادت ماهیانه و بیماری‏های  زنان و زایمان عاملی است در مقابل امیال مرد برای ارتباط زمان ندارد  ولی زن زمان دارد. میل جنسی برای آقایان زمان ندارد

ما سه حق داریم:1- حق زن، 2- حق مرد 3- حق جامعه    نادیده گرفتن کار مطلوب نیست.

ازدواج موقتی که اسلام آورده بسیار با برنامه است. در جامعه ایران  فرهنگ اینطور است که با ازدواج دوم مخالفند و الا قر آن مخالفتی ندارد ، در جوامع دیگر فرهنگ شده که زن به خواستگاری برای همسرش می‏رود.

ذیل آیه در مورد زن است،زنی که دست به سیاه و سفید نمی‏زند برای شیردادن ،غذا دادن،نظافت و …. پول می‏گرفت،این آه قرآن برای این‏گونه زنان است و زن کلفت داشته اما در جامعه ما زن تمام کارهای خانه را انجام می‏داده در واقع در مسئله تعادل است که باید مدنظر آقایان قرار بگیرد.

• چهارشنبه 24/ 08/1402

آیه 10 سوره نساء،مسکین و فقیر وقتی کنار هم می‏آیند معنایشان متفاوت است. اما اگر تنها این واِژه ها بیایند بعدی را هم پوشش می‏دهد و به معنی هر دو واژه است:

1-  کسی که حرف شیطان را گوش کتد شرک است.

2- کسی که عالمانه گناه کند اما فوری توبه کند خداوند می‏بخشد این در این آیه نیست

3- كسي كه عالمانه گناه مي‏كند و توبه را گذاشته براي بعدا خدا نمي‏بخشد. بار گناه جاهلانه توبه فوري دارد خدا قطعا مي‏بخشد.

4- كافر شده و با كفر مرده خدا قطعا نمي‏بخشد.

5- گناه عالمانه،توبه قبل از مرگ: اگر خداوند گفته بود نمي‏بخشم ياس و نااميدي ايجاد مي‏شد.یندآینددد‏

اگر بگويد مي‏بخشمتان خودش تحريض در گناه مي‏باشد و لذا خداوند ساكت گذارده است تا اميد ايجاد كند و در حالت خوف و رجاء انسان را نگه مي‏دارد ولذا عنصر نامطلوب ياس و تعريض و غرور واعين از عذاب جهنم را از بين برده است و انسان در تضاد دروني  كه نتيجه آن خوب است نگه داشته است.

عدم بيان حكم صريح دسته چهارم كاملا عاقلانه است با توجه به كثرت دستوراتي كه خداوند در مورد رحمت داده است. فرعون 13 بار به موسي گفت موسي 13 بار به موسي گفت ببخش و بخشيد بر اثر بلاهاي مختلفي كه به وجود آمده بود،موسي  چرا وقتي فرعون  غرق مي‏شد و گفت موسي ببخش ،نبخشيد بر اثر به عزت و جلالم اگر يك بار به من گفته بودند ببخش مي‏بخشيدم.

پيامبر صلي‏الله‏عليه‏وآله فرمود اين همه رحمت خدا يكي از رحمتهايش است خداوند( 99)رحمت خود را براي قيامت گذاشته است.

خدايا ما را جهنم ببري شيطان خوشحال مي‏شود ما را به بهشت ببري كه خوشحال نمي‏شود،خدايا من مي‏دانم خوشحالي دوستانت را بر خوشحالي دشمنانت ترجيح مي‏دهي.

آيه(89) سوره يوسف( هل علمتم مافعلتم بيوسف و اخيه اذا انتم جاهلون) آيا دانستي چه بلايي بر سر يوسف و برادرش آورديد؟ برادران يوسف عالمانه گناه كردند خداوند فرمود جاهليد چون گناه كردند و اين آيه اميدوار كننده است.

پيامبر صلي‏الله عليه و آله در يكي از خطبه هاي آخر حياتش فرمود كسي كه يك سال پيش از مرگش توبه كند خداوند مي‏بخشد . كسي كه يك ماه پيش از مرگش توبه كند خدا مي‏بخشد،كسي كه يك روز قبل از مرگش توبه كند مي‏بخشد،كسي كه يك لحظه قبل از مرگ توبه كند مي‏بخشد،كسي كه در حالي دارد نفس آخر را مي‏كشد توبه كند خداوند مي‏بخشد.

• چهارشنبه : 1402/09/01

آیه 29 و 30 سوره نساء( یا ایها الذین لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل الا ان تکون تجاره عن تراض منکم و و…) ای کسانی که ایمان آوردید اموال خود را به باطل  نخورید ،(الا) مگر اینکه تجارت عن تراض باشد در این صورت جزو اموال حق است قطعا اینجا استثناء منقطع است.

برخی لفظ تجاره را باتنوین ضمه(نسخه بدلی قرائتی) تلفظ کردند و برخی با تنوین فتحه این اختلاف قرائت ربطی به قرآن ندارد زیرا ابتدا قرآن شفاهی بوده و بعدا آن را نوشتند و بعد از نوشتن آن را چند جور قرائت کردند و شیوه‏های مختلف اعراب به خاطر خواندن‏های مختلف بود.

برداشت از این آیه هرگونه  استفاده کردن از مال دیگران بدون رضایت طرفینی جایز نمی‏باشد اما خوردن هبه و دیه و ارث اشکالی ندارد قرآن میفرماید خوردنی‏ها را می‏شود خورد طبق (آیه 60 سوره نور) خانه کسی و دوستی وارد می‏شوی و در حالی که نمی‏دانی راضی است یا نه ایرادی ندارد بخورید از خوردنی‏هایش و هم‏چنین اگر مالی پیدا کردید و شرایط را انجام دادی و صاحبش پیدا نشد  دیگر ملک خودت می‏گردد.

تجارت یک معنای اعمی دارد چون دیه،هبه، ارث و شامل مي‏گردد.

نکته: 1-  در فارسی همزه را تلفظ نمی‏کنیم، در عرب برخی همزه را مستقل می‏دانند و برخی مستقل نمی‏دانند آن را همان الف می‏شمارند.

2- همزه صفت نبر دارد.

3- در فارسی الذین نداریم؛(یعنی ای کسانی که ایمان آوردید  درست نیست ای مومنان درست است.)

آیه (32 سوره نساء)(ولا تتمنوا ما فضل الله به بعضکم …) درخواست نکنید و تمنا نکنید چیزهایی که خدا به عده‏ایی داده به مردان نصیبی دارند ولی زنان نه.  در مورد آن‏چه كه خدا نصيبي به ديگران داده شما هم مي‏خواهيد سراغ خدا رويد نه بنده خدا ( واسئلوا…… برخي آن را بدون همزه خواندند زيرا همزه سنگين‏ترين حرف است كه ته حلق است و شيوه درست تلفظ آن اين است كه ناف انسان به عقب برگردد.)

سه سبب نزول براي آيه بيان كردند،عبارت است از

سبب نزول آيه: 1- جمعي از زنان نزد پيامبر(ص) رفتند كه خدا به مردان توجه كرده و به ما نياز ندارد و ام سلمه همسر پيامبر(ص) به ايشان عرضه داشت كه مردها به جنگ مي‏روند و جهاد مي‏كنند و ارث مردان دو برابر زنان است.

2- برخي سبب نزول رااين دانستند زماني آيه ارث نازل شد زنان نزد پايمبر(ص) رفتند  و گفتند ان‏شالله كه خدا در آخرت به ما پاداش دو برابر مي‏دهد.

3- برخي ديگر سبب نزول را اين برشمردند زماني آيه ارث نازل شد برخي مردا ن به پيامبر(ص)عرضه داشتند در دنيا دو برابر پاداش داريم در آخرت هم  دو برابر انشالله پاداش داريم.

آيه ميگويد  كه خداوند بر اساس  حكمتش به هر كسي چيزي داده است. و به هركس اندازه خودش تا زندگي را بگذراند و اختلاف را باعث ادامه زندگي مي‏داند بايد اختلاف باشد اگر همه يك جور بوديم ديگر زندگي نمي‏گذرد. خداوند به هركس استعدادي داده تا امورات دنيا بگذرد.

چشم و هم‏چشمي خوب نيست،اختلاف‏ها در دنياست و در آخرت اثري ندارد فقير وغني بودن  حال دنياست فقير يك سبحان الله گويد  در آخرت برايش نهالي كاشته مي‏گردد؛ولي غني علاوه برسبحان‏الله بايد 500 درهم هم  صدقه دهد تا در آخرت برايش نهال كاشته گردد. عدالت خدا براي آخرت است نه دنيا  . در دنيا ظلم مي‏شود چون خداوند متعال يك اختيارك به انسان در امورش مي‏دهد براي گذران زندگي و دنيا ناقص‏الخلقه است و انسان با اختياركي دارد ظلم مي‏كند واين اختيارك بهشت و جهنم را درست مي‏كند..

خداوند متعال بيش از آن‏چه كه به انسان داده نمي‏خواهد،انسان ديوانه چون عقل ندارد تكليف هم ندارد،پس هر چه عقل بيشتري داسته باشيد تكليف هم بيشتر و هرچه جايگاه اجتماعي بالاتري داشته باشيد تكليف هم بيشتر داريد.

آيه(34 سوره نساء)( الرجال القوامون علي النساء… صالحات و القانتات …)

سبب نزول آيه:» يك خانمي همسرش كتكش زد و با پدرش نزد پيامبر(ص) رفتند كه پيامبر دستور قصاص دادند ولي يك مرتبه بر پيامبر آيه نازل شد كه حالت چهره ايشان دگرگون شد و رنگشان تغيير كرد و فرمودند زدن زن جايز و قصاص ندارد.

نكته: رجال القوامون علي النساء: در هر جامعه‏ايي حتي خانواده كه يك جامعه كوچك است  بايد يم مدير داشته باشد  و مدير بايد خصوصياتي داشته باشد مرد هم چون  قدرت جسمي بالاتري درد و نترس‏تر است و وظيفه انفاق دارد و برتري فكري و اقتصادي دارد و ريكس اقتصادي براي زنان سخت است. پس مدير و رئيس ايشان مي‏شود زيرا مدير داشتن بهتر از نداشتن مدير است . اگر رهبر ما عادل نباشد باز هم رهبر ظالم بهتر از نداشتن مدير است؛ اما دو تارئيس داشتن موجب هرج و مرج مي‏گردد؛لذا دو خدا داشتن موجب خلل در ادامه حيات مي‏گردد.

رئيس حق ندارد خارج از وظايف خود عمل كند و حق تنبيه بدني در حدي كه سرخ و سياه و كبود كند را ندارد و اسلام ديه مقرر كرده اگر صورت سرخ گردد 5/1 مثقال طلا و كبود گردد3 مثقال و سياه گردد 6مثقال ديه بايد بپردازد. ديه صورت دو برابر ديگر اعضاء بدن است.

روايت از امام باقر (ع)اگر آقايي سيلي به صورت زن زد در آخرت خداوند به مامور جهنم (كه نامش مالك است) امر مي‏كند كه هفتاد سيلي به صورتش بزند.

مرد اگر در دنيا ديه را پرداخت نكرد و رضايت نگرفت در آخرت يقه‏اش را مي‏گيرند. در قيامت قواعد دنيايي وجود ندارد.

احساس در خانم‏ها قوي است ولي آقايان احساس ندارند مردها در لمس و كلام احساس ندارند تنها احساس مردها در چشم است.

علت افزايش طلاق بي‏حجابي جامعه است.

(الصالحات) زن‏ن‏هاي صالح دو خصلت دارند:1- قانتات : اهل ارتباط با خدا هستند 2- حافظات: حافظ خود و اموال عمومي خانواده در غياب همسر هستند

زن ها دو قسم هستند: قسم اول: صالحات. قسم دوم: نشوزات،خانمي كه وظايف زناشويي انجام نمي‏دهد نشزه گويند يعني ارتفعه؛ جايي كه زن خود را بالاتر مي‏داند و حكم ناشزه دو چيز است يا طلاق يا ادامه زندگي است. يكي از عوامل فحش در جامعه طلاق است و به شدت مسري است كسه مطلقه است دوست دارد  بقيه  هم طلاق بگيرند زيرا طلاق صفت زشتي است و ديگران را تشويق مي‏كند .

اسلام مخالف طلاق است و براي طلاق هم شرايط سختي گذاشته است كه بايد دو شاهد عادل باشد وبعد سه پاكي باشد. اگر در عادل بودن شهود شك كنيد طلاق باطل است و طلاق عرش خدا را به لرزه در مي‏آورد. بهترين نوع طلاق رجعي است كه شوهر بايد تا سه ماه بعد طلاق زن را در خانهخ خود نگه دارد و خرجي او را بدهد تا پشيمان گردد.

آمار نشان مي‏دهد 65 درصد از طلاق ها خانم‏،  شش ماه بعد طلاق پشيمان مي‏شود. و آقايان از همان ابتدا و روز اول طلاق پشيمان مي‏شوند.

برخورد با زن ناشزه دو روش است يكي طلاق و ديگري ادامه زندگي است . در ادامه زندگي ابتدا موعظه كردن و بعدي دور بودن از رابطه جنسي   و مرحله اخر كتك گاهي با يك سيلي كار درست مي‏شود و مرد كتك بزند بايد ديه هم بدهد .

امام باقر عليه‏السلام مي‏فرمايد: زن رابايد با چوب مسواك زد نه شلاق .

اين كارها براي اين است كه زن بفهمد شوهرش ناراحت است از دستش  اين حكمي است تا زندگي خانوادگي متلاشي نگردد. زن و مردي كه دنبال طلاق مي‏روند به علت اينكه غرق در لذات دنيايي هستند و آخرت را فراموش كردند.

• چهارشنبه : 1402/09/08

آيه 35 سوره نساء اسلام به سادگي اجازه طلاق نمي‏دهد،مي‏گويد اگر زن ناشزه شد طلاق نده از او فاصله بگير،كتك بزن(به صورتي باشد كه سرخ وكبود و سياه نشود.) اگر با آن هم  نشد و صلح بزقرار نشد دو تا حكم بگيريد يكي از خانواده زن يكي از خانواده مرد اگر اراده اصلاح داشتند خداوند، توفيق به آنها مي‏دهد كه اصلاح صورت گيرد.

قاضي كسي است كه فصل‏الخطاب است به همين دليل به او حاكم مي‏گويند( ان يريدا اصلاحا؛ دو جور معني مي‏شود يريد به زن و شوهر برگردد واگر بخواهند آشتي كنند خداوند بينشان آشتي برقرار مي‏كند.

يريد به دو حكم بر گردد و اگر دو حكم بخواهند بينشان صلح برقرار كنند.

اما بيشتر يريدا به احتمال قوي به زن و شوهر مورد اول بر مي‏گردد.

نكته اول: مقررات حقوقي در بسين خانواده مقررات خشك نيست كه حتما حق به حقدار برسد و هيچ‏وقت حق با كسي نيست كاملا اگر صحبتي و دعوايي شود حتما طرف مقابل كاري كرده هميشه 40 به 60 است و طرف مقابل هم كمي مقصر است يا كوتاهي كرده است.

نكته دوم: داوري توسط داوران دلسوز صورت گيرد.

نكته سوم: اسرار خانواده به بيرون سرايت نكند

نكته چهارم: هزينه‏ايي بر خانواده تحميل نشود.

معاويه وحشتناك سياستمدار است حتي از عمر وعاص سياستمدارتر بود. معاويه مي‏گويد من ارتباطم با كسي قطع نمي‏شود حتي اگر به مويي بند باشد ما هم بايد ياد بگيريم  كه ارتباط اينجوري قطع نكنيم بهترين راه گذشت و فداكاري است بگوييد خدايا تو كه مي‏بيني و دنبال درگيري و دعوا نباشيد.

بدترين مجوزي كه خدا داده است طلاق است.

آيه 37 سوره نساء( كساني كه بخل مي‏ورزند و مردم را امر به بخل ورزيدن مي‏كنند و كساني كه مردم را منح مي‏كنند از خير)

الذين هاي قرآن صفت است. آخرش  خداوند مختال و فخول را دوست ندارد اين آيه و آيه‏هاي بعد مصاديق مختال فخور را بيان مي‏كند.

واژه مختال از خيال،توهم و خودبزرگ‏بيني است كسي خودش را بزرگ ببيند كه اين توهم است و واقعيت ندارد انسان چيزي براي فخرفروشي ندارد، كوچكترين حركتي او را نابود مي‏كند فيض خداوند نباشد همه مرده‏اند.

مختال: خيال پرداز و متوهم

فخور: فخر ورزيدن،چيزي را نسبت به ديگران دادن و افتخار كردن

مختال و فخور در اين آيه كساني هستند :1- كساني كه بخل مي‏ورزند. 2- كساني كه دستور به بخل ورزيدن مي‏دهند. 3- كساني كه كتمان حقيقت مي‏كنند. 4- رياكاران. 5- عدم ايمان به خدا و قيامت

افرادي هستند انفاق مي‏كنند ولي براي مردم انفاق مي‏كنند . ريا از صفات نفساني است كه كسي با خبر نيست،تكبر صفت ذاتي است . ريا و اخلاص و تكبر و… صفاتي  است بين انسان و خدا

اعمال مشخص نمي‏كند ريا است يا اخلاص . بعضي از صفات غيري است.

مختال فخور به خداوند و روز قيامت ايمان ندارند. تكبر براي كسي خوب است كه همه چي داشته باشد بنده خدا هيچ چيز از خود ندارد اما خداوند همه چيز دارد پس تكبر براي خداوند خوب است چون همه خوبيها را دارد و بدي ندارد به همين دليل مي‏فرمايد جبار متكبر چون همه خوبيها و همه آسمان و زمين از آن خداست و جاي تكبر دارد اما انسان و بنده هيچ چيز از خود ندارد.

واو عاطفه است و به مختال فخور بر مي‏گردد كه يك هم‏چنين كسي به خداوند و روز قيامت ايمان ندارد..

انفاق خيلي سفارش شده است بايد حواسمان باشد نه زيادي بدهيم نه كم بدهيم زياد دادن اسراف است،كم دادن هم اشتباه است.

بخل براي  خانمها نيكو شده است،البته نمايش آن خوب است نه اينكه واقعا داشته باشد براي مخاطب بايد اينگونه نمايش دهد.

كتمان حقيقت،نعمتي كه خداوند بهتان داده بگذاريد محكم شود بعد بيان كنيد.

(استعينوا علي اموركم بالكتمان، در كارهايتان از كتمان كمك بگيريد كه موفق شويد. هر كس خداوند نعمتي به او داده حدودهايي هم داده است. ( واما به نعمت ربك فحدث ) خوب است نعمتي كه خدا داده استفاده كن ديگران ببينند پس نعمت تا وقتي محكم نشده بيان نكنيد وقتي محكم شد بيان كنيد.

جسودها هستند پيامبر اكرم(ص) را سحر كردند و انداختنش زمين روي طناب سحر كردند،گره زدند و انداختند در چاه سحر و جادو قطعي است ،نحسي بعضي روزها و بعضي ساعات قطعي است، قرائت آيات و سوره‏ها، خون ريختن و اسفند همه اينها موثر است در از بين بردن سحر و جادوها

حسادت خطرناك است حسادت ذاتي است موجب پيشرفت و ترقي است،حسادت زماني بد است كه شروع  به حسادت مي‏كنند از شر حسود به خدا پناه مي‏بريم كه حدش موجب نفرين و دعاي بد  شود آن حسادت خطرناك است. اگر نعمت قطعي شد بيان كردتنش لازم است.

مختال فخوري كه اين صفات را دارد،آماده كرديم براي كفار عذاب خوار كننده را چون اين شخص كافر است. كافر كسي كه حق را ناديده گرفته است. عذاب مهين،عذاب خوار كننده است.

مهين در عربي معني خوار كننده را مي‏دهد مناسب نيست اسم دختران را بگذاريم مهين. هركس خدا را قبول ندارد مي‏تواند خدا را قبول داشته باشد.

(من يكن الشيطان له قرينا) شيطان هم‏نشين اوست و او را فريب مي‏دهد. وقتي خدا انسان را آفريد خوبي و بدي در او يكسان است شيطان از بيرون انسان را فريب مي‏دهد از درون هم نفس است. خداوند در مقابل شيطان بيروني ملائكه را خلق كرد. همراه انسان دو چيز است همزاد بيروني و همزاد دروني كه همزاد دروني هميشه همراه ما هست. شيطان و ملك رحماني در سوره يوسف(لقدهمت به وهم لها لولا ان راي برهانه) برهان الهي = ملك

هم به= هم گناه

هم بها= هم عدم گناه و گناه نكردن

عصمت انبيا در يك حد نيست حضرت آدم از وقتي خلق شدند خليفه الله شدند.

دو ديدگاه در مورد عصمت انبياء است بعضي ديدگاه از بدو تولد عصمت انبياء را قبول دارند .

ديدگاه دوم از نبوت تاممات است.

سوم القائات شخصي است.

ديدگاه اول و دوم مهم است: 1- ديدگاه اول عصمت مطلق است.

حضرت آدم حضرو شهود زندگي مي‏كند خدا را با همه عظمتش مي‏بيند. من مظاهر خدا را مي‏بينم و لذا ترك اولي نمي‏تواند پاسخ‏گوي تمام شبهات باشد..

• چهارشنبه : 1402/09/15

(آيه 40 ) سوره نساء ( ولا تشرب الماء..) از محل شكستن ظرف آب نخوريد زيرا محل نشستن شيطان است.

واژه هايي كه بيان‏كننده اين است كه خداوند به اندازه  مثقال و ذره‏ايي به كسي ظلم نمي‏كند. براي مثال هسته خرما در يك طرف آن شياري كه داخلش نخي است كه به آن نخ قمطير گويند و خرما خشك هم هسته آن يك پوسته نازك دارد كه فتيل گويند و نقطه روشني كه بالاي هسته است را نقير گويند.

آياتي كه در آن خداوند متعال فرموده است كه به كسي ظلم نمي‏كند.

سوره نساء آيه(49) واژه فتيل ذكر شده است كه خداوند به اندازه فتيل به كسي ظلم نمي كند.

سوره نساءآيه(124) واژه نقير ذكر شده است كه خداوند به اندازه نقير به كسي ظلم نمي‏كند.

سوره فاطرآيه(13) واژه قطمير ذكر شده است كه خداوند به اندازه قطمير به كسي ظلم نمي‏كند.

فكيف در عرب نشان‏دهنده تامل در آن است نه در پي پاسخ بودن .

واژه شهيد در آيه به معناي گواه است نه به معناي شهادت در جنگ. در قيامت شهادت و عدل يكي است ولي در دنيا فرق مي‏كند؛در قيامت خود حاكم شاهد هم است.

شاهدان قيامت: 1- خود خدا

2- پيامبر(ص)

3- ائمه اطهار(ع)

4- ملائك، دو تا ملئك داريم به نام رقيب و عتيد كه از اذان صبح تا طلوع آفتاب همراه انسان هستند. حكمت خداست كه ملائك عوض مي‏شوند تا گناهان انسان را نبينند. زيرا انسان اگر گناه داشته باشد با يك وضو نماز پاك مي‏شود اگر بیشتر باشد گناه باز شب جمعه بخشیده میشود و هم‏چنین شب عرفه و شب قدر

5- جوارح، روایت از امام صادق(ٰع) پرسیدند زبان هست پس چرا اعضا و جوارح امام (ع) فرمودند زبان عادت به دروغ دارد ولی اعضاو جوارح حرف می‏زنند و واقعیت را بازگو می‏کنند.

6- مكان،فرمودن جاهای مختلف نماز بخوانید تا شهادت دهند. همه چیز فهم و شعور دارد. رکن حجرالاسود و یمانی در کعبه مستحب است  با دست راست دست بکشید.

7- زمان، فهم و شعور دارد. یوم یعنی هیچ روزی نیست مگر روزی که جدید می‏شود و گواه عمل انسان است در مورد من کار نیک کن تا روز قیامت به نفعت شهادت دهم چون فردا آید و دیگر امروز نیست.

کتاب  معراج السعاده بخوانید با کتاب جامع‏السعاده یکی است. کتابی که نفس تشبیه کرده به هزار لایه و اخلاق بد ما هم لایه دارد  و چون گناه تکرارشده لایه لایه شده است. اگر گناه یک بار انجام شدنترس ولی اگر تکرار شد دیگر ملکه شده است وجداشدنی نیست مثل عمل وسواس که با تکرار زیاد لایه لایه شده است.

8- نفس اعمال،خود عمل شهادت می‏دهد دروغ گفتم خود دروغ شهادت می‏دهد.

نجس،نجس نیست ولی معلوم النجاسه نجس است.

معلوم‏النجاسه با سه روش معلوم می‏شود: 1- شهادت عدلین. 2- زن در خانه. 3- خودش ببیند.

نجاست و طهارت شرعی عرضی است نه ذاتی

روایت می‏فرمایند( یا سعد تعلم القرآن…….) قرآن بخوانید و هدیه کنید به ارواح مطهره و خصوصا حضرت خدیجه که عزیز خداست و بزرگان مکه برایش همالی می‏کردند و مادر حضرت زهراست . ایشان روی بوریا وفات کردند.

مثل دنیا مثل شیرینی عسل است که انسان مرگ را فراموش می‏کند. خداوند در دنیا خوشی خلق نکرده هر کس امروز می‏خندد حتما دیروز گزیه کرده است.

(آیه 43)سوره نساء(یا ایها الذین ..) نماز نخوانید در حالی که مست هستید. اشاره به حرمت شراب نموده است.

سکر یعنی حبس که حبس عقل است فردی مست است مسکوره گویند. در عرب سکر باب،یعنی در را ببند، مست یعنی عقل دخالت نکند. در حال مستی نماز نخوانید.  مستی فقط مست شراب نیست گاهی مست عقاید باطل می ‏شوند. مست دنیا و عش‏های کذایی

شرایط حضور قلب در نماز: این است که جاهایی از نماز را مختاریم عوض کنیم دائم تغییر دهیم  و سوره ها را عوض کنیم و ذکرها را و قنوترا تغییر دهیم و حتی می‏توان قنوت را فارسی خواند ذکر سجده و رکوع را تغییر دهیم.

نکته: سلام آخر نماز به دو ملئک که همیشه همراه ما هستند می‏باسد و مستحب است در سلام آخر با حالت تکان دادن چشم و سر به راست و چپ سلام دهیم که اشاره به ملئک عتید و رقیب است.

فردی از پیامبر (ص) پرسیدند چه کنم  که خانه من در بهشت جفت خانه شما گردد پیامبر(ص) در پاسخ فرمودند با طولانی کردن سجده ممکن است.

رکوع کردن زیاد موجب حشر با پیامبر(ص) می‏گردد.

چهارتا ملائک مقرب خدا: 1- جبرئیل. 2- اسرافیل(تمام روزی‏ها دست ایشان است) 3- عزرائیل.  4- میکائیل

​